Sáng Kiến Kinh Nghiệm là gì? Cách Viết Sáng Kiến Kinh Nghiệm 2024

Viết sáng kiến kinh nghiệm là một việc dễ dàng và không thể thiếu đối với thầy cô ở các cấp học, nhưng một bài sáng kiến kiến kinh nghiệm “đạt chuẩn” thì sẽ có những tiêu chuẩn như thế nào lại là một câu hỏi lớn của các giáo viên trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm. Best4Team đã tổng hợp bài viết hướng dẫn cách viết sáng kiến kinh nghiệm đạt điểm cao 2024 dưới đây để giúp thầy cô hiểu rõ hơn về cách viết chuẩn. Thầy cô đừng bỏ lỡ nhé!

I. Sáng kiến kinh nghiệm là gì?

Sáng kiến kinh nghiệm là tất cả những kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm, suy nghĩ, giải pháp được người nghiên cứu thu thập, tích lũy được trong các quá trình công tác, giảng dạy tại đơn vị.

Người nghiên cứu sẽ vận dụng những sáng kiến kinh nghiệm để giải quyết, khắc phục những vấn đề, khó khăn trong hoạt động công tác, nhằm nâng cao hiệu quả làm việc, đem lại kết quả tốt nhất cho cá nhân cũng như toàn đơn vị.

Mục đích của việc viết sáng kiến kinh nghiệm là giúp hỗ trợ hoạt động nghiên cứu, phát triển tư duy sáng tạo trong mọi hoạt động giáo dục, đơn giản hóa công tác tổ chức, quản lý, nâng cao kiến thức chuyên môn cũng như kết quả công việc.

Một trong những định hướng nội dung bài sáng kiến kinh nghiệm phổ biến sẽ bao gồm:

• Thực hiện những đổi mới trong công tác giảng dạy, kiểm tra đánh giá học sinh.
• Áp dụng các thành tựu khoa học, phần mềm công nghệ vào quá trình đào tạo.
• Tổ chức nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng cho cán bộ công nhân viên, giảng viên tại đơn vị.
• Đổi mới nội dung bài giảng, thực hiện chương trình mới.
• Hoạt động thể thao, văn nghệ, sinh hoạt chung cho học sinh tại trường.
• Tổ chức thời gian biểu, thời lượng 1 tiết học, thời gian giải lao giữa giờ.
• Tổ chức các chương trình ngoại khóa, hướng nghiệp, giáo dục tâm sinh lý,..
• Đổi mới, nâng cao hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị giảng dạy tại trường,…

II. Bố cục sáng kiến kinh nghiệm chuẩn

Tùy vào từng lĩnh vực, yêu cầu cũng như ý tưởng của từng thầy cô mà bố cục bài sáng kiến kinh nghiệm sẽ có sự khác nhau nhất định, nhưng bố cục chuẩn và phổ biến nhất sẽ bao gồm các phần: 

1. Phần mở đầu:

     1.1. Lý do chọn đề tài

     1.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài

     1.3. Đối tượng nghiên cứu

     1.4. Phạm vi nghiên cứu

     1.5. Phương pháp nghiên cứu.

2. Phần nội dung

     2.1. Cơ sở lý luận

     2.2. Thực trạng (cơ sở thực tiễn)

1. Thuận lợi – khó khăn
2. Thành công – hạn chế
3. Điểm mạnh – điểm yếu
4. Các nguyên nhân, yếu tố chủ quan, yếu tố ảnh hưởng khách quan
5. Phân tích, đánh giá các thực trạng vấn đề mà đề tài đang nói đến

     2.3. Giải pháp, biện pháp 

1. Mục tiêu 
2. Nội dung và cách thức thực hiện 
3. Điểm mới của biện pháp
4. Mối liên hệ giữa các giải pháp, biện pháp
5. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của đề tài nghiên cứu.

     2.4. Kết quả đạt được qua khảo nghiệm, đánh giá

3. Phần kết luận, khuyến nghị

     3.1. Kết luận

      – Tổng kết khái quát các nội dung nghiên cứu

      – Kết quả của nội dung nghiên cứu.

     3.2. Khuyến nghị

Tài liệu tham khảo

Phụ lục

Lưu ý: 1 bài sáng kiến kinh nghiệm tối thiểu phải có 10 trang, tối đa không được quá 30 trang A4.

III. Cách viết sáng kiến kinh nghiệm chi tiết 

Dưới đây là những phần nội dung quan trọng và chi tiết của cách viết sáng kiến kinh nghiệm mà Best4Team muốn giới thiệu đến quý thầy cô, chi tiết như sau:

1. Phần mở đầu

Đây là phần nội dung đầu tiên cho bài viết, nên viết phải cụ thể và mạch lạc tránh nói lòng vòng không vào trọng tâm để tăng sự hứng thú, tò mò cho người đọc.

1.1. Lý do chọn đề tài

Để làm nổi bật lý do chọn đề tài thì tác giả phải nêu bật lên được sự cần thiết của đề tài và tính đáp ứng của nó cho nhu cầu công tác, cụ thể là:

• Tác giả cần trả lời các câu hỏi

• Bài sáng kiến kinh nghiệm này nhằm giải quyết vấn đề gì? 
• Bài viết được xuất phát từ yêu cầu thực tiễn nào?
• Vấn đề được giải quyết có phải là vấn đề cấp thiết nhất của trường, đơn vị hay không?

• 4 ý chính mà tác giả cần phải trình bày

• Nêu rõ và trình bày khái quát về đề tài (vấn đề thực tiễn trong quá trình công tác) mà tác giả đã chọn.
• Ý nghĩa về mặt lý luận của đề tài đối với hoạt động của trường, đơn vị.
• Nêu lên các vấn đề phát sinh từ sự việc, từ đó đưa ra mức độ yêu cầu phải đổi mới, giải quyết.
• Khẳng định tính mới, sáng tạo và tính thực tiễn cho đề tài.

Từ những ý chính đó, người biết khẳng định  lý do mà mình đã lựa chọn để tài để viết sáng kiến kinh nghiệm.

1.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài

– Mục tiêu: Bài viết sáng kiến kinh nghiệm nhằm giải quyết giải quyết những mâu thuẫn, vấn đề nội bộ, cạnh tranh hoặc những tình huống phát sinh trong quá trình công tác tại đơn vị.

– Nhiệm vụ: Làm rõ những định hướng của mục tiêu thông qua các việc cụ thể, bao gồm những việc sau:

• Đổi mới trong công tác giảng dạy, đánh giá học sinh.
• Áp dụng thành tựu khoa học kĩ thuật vào giảng dạy.
• Nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ, giảng viên tại đơn vị.
• Đổi mới nội dung giảng dạy, áp dụng chương trình học đổi mới.
• Tổ chức hoạt động ngoại khóa cho học sinh.
• Tổ chức các chương trình hướng nghiệp, giáo dục tâm sinh lý, giáo dục giới tình,…
• Nâng cao hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị giảng dạy tại trường.

1.3. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu là vấn đề, sự vật, sự việc được lựa chọn để xem xét, làm rõ trong quá trình nghiên cứu sáng kiến kinh nghiệm.

Ví dụ: Với đề tài lựa chọn là: “Đổi mới phương pháp giảng dạy môn Lịch Sử 10 nhằm tăng hứng thú tìm hiểu lịch sử cho học sinh lớp 10 trường A”.

– Đối tượng nghiên cứu là: Phương pháp giảng dạy môn Sử 10 và học sinh lớp 10 trường A.

1.4. Phạm vi nghiên cứu

Với tính chất của một bài viết sáng kiến kinh nghiệm thì người viết không thể nghiên cứu ở một phạm vi quá rộng bởi những hạn chế về không gian và thời gian. Do đó, người viết nên khoanh vùng phạm vi để tìm ra giới hạn, thống nhất về không gian và thời gian.

Ví dụ: 

Phạm vi nghiên cứu: từ tháng 9/2021-1/2022 hoặc học kì I năm học 2021-2022…

1.5. Phương pháp nghiên cứu

Mỗi bài nghiên cứu sẽ áp dụng các phương pháp khác nhau, được chia thành phương pháp nghiên cứu lý luận, thực tiễn và phương pháp thống kê, người viết cần chú ý đặc điểm để lựa chọn cho tối ưu, chi tiết như sau:

– Phương pháp nghiên cứu lý luận: Là phương pháp thu thập những cơ sở lý luận, thông tin, số liệu có sẵn để kết luận cho nghiên cứu. Nổi trội với phương pháp khái quát hóa nhận định độc lập.

– Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Là phương pháp thu thập các thông tin thực tiễn để đúc kết, xây dựng cơ sở thực tiễn cho bài, bao gồm các phương pháp:

• Phương pháp điều tra
• Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục
• Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động
• Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia
• Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm

– Phương pháp thống kê: Là phương pháp sử dụng một hệ thống phương pháp để phục vụ cho quá trình phân tích, nghiên cứu, bao gồm 04 phương pháp:

• Phương pháp thu thập và xử lý số liệu
• Phương pháp điều tra chọn mẫu
• Phương pháp nghiên cứu mối liên hệ giữa các hiện tượng
• Phương pháp dự đoán 

2. Phần nội dung

Phần nội dung là phần quan trọng của bài sáng kiến kinh nghiệm vì nó thể hiện xuyên suốt trọng tâm của đề tài đang đề cập, do đó phần này phải được viết mạch lạc, rõ ràng, bố cục chặt chẽ.

2.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn

• Cơ sở lý luận: Tại đây thầy cô sẽ nêu tóm tắt những lý thuyết, định nghĩa, khái niệm có liên quan đến vấn đề đang viết, làm cơ sở định hướng cho việc nghiên cứu, tìm kiếm giải pháp khắc phục những vấn đề đã trình bày trong phần mở đầu vì nó cho biết tác giả đang dựa vào căn cứ nào để thực hiện.

•  Cơ sở thực tiễn: Phân tích thực trạng của vấn đề tại nhà trường, đơn vị và vì sao phải cần sáng kiến kinh nghiệm thông qua thực trạng, giải pháp và kết quả thu được.  

2.2.Thực trạng

Cần phân tích những bất cập tồn đọng từ thực tiễn công tác so với yêu cầu thực tế mà tác giả đã thấy được và đang tìm cách cải tiến. Cụ thể, thầy cô cần đề cập đến các nội dung:

1. Thuận lợi – khó khăn: Trong quá trình thực hiện nghiên cứu, lưu ý chỉ nên nói sơ qua phần khó khăn vì nếu viết quá sâu sẽ làm cho người đọc có cảm giác tác giả đang than vãn, kể lể dẫn đến mất điểm trong mắt người đọc.
2. Thành công – hạn chế: Đề tài đã thành công nhất định ở mức độ nào, song song đó còn nhiều hạn chế tồn tại do các yếu tố nào.
3. Mặt mạnh – mặt yếu: Làm nổi bật các điểm mạnh của đề tài trong việc cải tiến vấn đề, đồng thời cũng nói đến những điểm yếu để có sự khách quan trong nghiên cứu.
4. Các nguyên nhân, yếu tố chủ quan, yếu tố ảnh hưởng khách quan: Trình bày những nguyên nhân dẫn đến mâu thuẫn, bất cập. Cho biết những nhân tố nào đã làm tồn tại những vấn đề đó và sự cản trở của các yếu tố chủ quan, khách quan đến quá trình nghiên cứu đề tài.
5. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đang nói đến: Làm rõ những mối liên hệ, bản chất của thực trạng. Bên cạnh đó, cần đánh giá xem những vấn đề tồn tại ở mức độ báo động nào, nếu không đổi mới sẽ có những hệ quả nào?

2.3. Giải pháp, biện pháp

Phần nêu nội dung, các bước thực hiện giải pháp là phần đón vai trò quan trọng nhất của bài sáng kiến, có dung lượng số trang nhiều hơn tất cả các phần còn lại. Trong phần này, người viết cần đi vào nội dung các biện pháp cụ thể, đào sâu để làm nổi bật giải pháp, phải thể hiện được tính mới của đề tài mình thực hiện. Những nội dung cần phải đảm bảo trình bày được đó là: 

– Thể hiện những giải pháp mà tác giả đưa ra để giải quyết các vấn đề khi nghiên cứu lí luận và khảo sát thực tiễn.

– Yêu cầu thực tế, khả thi, cụ thể, rõ ràng, chỉ ra cách thức, phương pháp triển khai thực hiện giải pháp như:

– Thực hiện như thế nào?

– Áp dụng vào tình huống nào?

– Mục tiêu của giải pháp.

– Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.

– Điều kiện thực hiện giải pháp.

– Mối quan hệ giữa các giải pháp.

Trình bày những biện pháp, các bước cụ thể đã tiến hành để giải quyết vấn đề, trong đó có nhận xét về vai trò, tác dụng, hiệu quả của từng biện pháp hoặc từng bước đó. Nêu rõ các phương pháp thực hiện giải pháp như: thu thập thông tin, điều tra khảo sát, thử nghiệm, hội thảo …

2.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, đánh giá

Để trình bày kết quả thu được của sáng kiến kinh nghiệm,  người viết sẽ đề cập đến 02 nội dung như sau:

• Đã áp dụng sáng kiến kinh nghiệm, giải pháp cho đối tượng nào.
• Kết quả cụ thể đã đạt được (có thể so sánh với thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm).

• Có thể sử dụng bảng, biểu đồ, hình ảnh có chú thích, số liệu phân tích để minh chứng kết quả.

3. Phần kết luận, khuyến nghị

Đây là phần nội dung cuối cùng của bài viết sáng kiến kinh nghiệm, cũng là nơi mà tác giả sẽ tổng kết lại toàn bộ bài viết và đưa ra những nhận định chung mang tính khái quát.

3.1. Kết luận 

Thầy cô cần khái quát lại nội dung bài viết tại phần kết luận bằng 03 ý chính sau như sau:

• Nêu khái quát các nội dung nghiên cứu: Nêu những nhận định chung có tính bao quát, ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm, giải pháp đổi mới đối với quá trình công tác tại đơn vị.
• Kết quả của nội dung nghiên cứu: Khả năng ứng dụng thực tiễn, triển khai các kết quả đạt được của sáng kiến kinh nghiệm.
• Giá trị của bài sáng kiến kinh nghiệm: Đóng góp cho hiện tại như thế nào, mang lại lợi ích ra sao? Và trình bày thêm hướng phát triển của đề tài trong tương lai.

Lưu ý: Kết luận cần viết ngắn gọn, khái quát, và không cần số liệu.

3.2. Khuyến nghị

Tùy vào cấp độ của từng sáng kiến kinh nghiệm mà tác giả sẽ có những khuyến nghị phù hợp từ cho ban ngành quản lý đến nhà trường, giáo viên khác hoặc phụ huynh. Cần phải viết khuyến nghị ngắn gọn và xuất phát từ nội dung nghiên cứu. Mỗi cấp bậc, đối tượng cần làm gì, làm như thế nào? Để triển khai áp dụng sáng kiến kinh nghiệm có hiệu quả.

4. Tài liệu tham khảo

Danh mục tài liệu tham khảo là một phần không thể thiếu trong mỗi bài nghiên cứu, nó thường nằm ở cuối bài và có nhiệm vụ thông tin những nguồn tài liệu mà tác giả đã tham khảo và thu thập.

03 lưu ý khi trình bày tài liệu tham khảo:

• Thông tin tài liệu: Phải ghi đầy đủ thông tin chi tiết, không được xem thường mà bỏ qua các chi tiết dù là nhỏ nhất.
• Trích dẫn: Đúng quy cách, mỗi loại tài liệu sẽ có cách trích dẫn khác nhau:

• Sách: Họ tên tác giả (năm xuất bản). Tên sách, Nhà xuất bản, Nơi xuất bản.
• Bài báo trên tạp chí khoa học: Họ tên tác giả (năm xuất bản). “Tên bài báo”, Tên tạp chí, Số ISSN của tạp chí.
• Luận văn, luận án: Tên tác giả (năm xuất bản). Tên đề tài, bậc học, tên của cơ sở đào tạo.
• Bài viết báo chí: Tên tác giả (ngày tháng năm xuất bản). Tên bài báo. Tên tờ báo, trang số.
• Internet: Họ tên tác giả (năm xuất bản). “Tên bài báo”, tên tổ chức xuất bản, <liên kết đến ấn phẩm/ bài báo trên website>, ngày tháng năm truy cập.

Sắp xếp tài liệu tham khảo theo nguyên tắc ABC:

• Nếu tác giả là người nước ngoài, xếp thứ tự ABC theo họ.
• Nếu tác giả là người Việt Nam, xếp thứ tự ABC theo tên (tên thuần Việt, không đảo chiều).
• Trường hợp không có tên tác giả, người tham khảo phải sắp xếp thứ tự ABC theo từ đầu của tên cơ quan ban hành, báo cáo hay ấn phẩm.

Việc trích dẫn tài liệu tham khảo sẽ giúp người viết sáng kiến kinh nghiệm có được 05 điều sau đây:

• Thể hiện người viết có sự tôn trọng với các tác giả, tác phẩm được tham khảo.
• Làm tăng độ mạnh mẽ , đanh thép cho những luận điểm trong bài viết.
• Khẳng định giá trị cho bài sáng kiến kinh nghiệm vì bạn không vi phạm lỗi “đạo văn”.
• Làm tăng thêm giá trị  cho bài viết vì có cơ sở đối chiếu là các nguồn minh bạch, uy tín và rõ ràng.
• Cho thấy được sự đầu tư kỳ công và sự am hiểu kiến thức chuyên ngành sâu rộng của tác giả.

5. Phụ lục (nếu có)

Phụ lục là nơi sẽ cung cấp những thông tin bổ sung ý chính cho bài viết, bao gồm: Hình ảnh, bảng, biểu đồ,…và được trình bày theo 03 quy tắc sau:

• Trình bày: Tuy ngắn gọn nhưng phụ lục vẫn phải đầy đủ, tránh chung chung làm cho người đọc khó hiểu hoặc hiểu sai ý muốn truyền tải.
• Minh họa: Đặt các số liệu, bảng hỏi, biểu mẫu, giáo án minh họa… trong các trang phụ lục riêng biệt, phải được đánh số cẩn thận để tiện theo dõi.
• Biểu mẫu, phiếu điều tra: Phải được thống nhất định dạng với bài tiểu luận.

IV. Cách trình bày sáng kiến kinh nghiệm 

Bên cạnh một nội dung hay, hấp dẫn thì hình thức trình bày cũng quan trọng không kém, bởi nếu bài viết không được trình bày một cách khoa học, trang trọng sẽ gây mất thẩm mỹ mang lại hiệu ứng tâm lý không hay cho người đọc.

1. Trang bìa 

Một trang bìa của bài sáng kiến kinh nghiệm đạt chuẩn sẽ được in thành 2 tờ. Một tờ bìa chính in trên giấy bìa cứng, bìa phụ in trên giấy thường được đặt ngay phía sau tờ bìa chính để làm tờ bìa đệm.

Quy cách trình bày trang bìa sáng kiến kinh nghiệm chuẩn:

• In trên giấy khổ A4 (21,0 x 29,7cm).
• Trình bày trong khung giấy chân phương.
• Căn lề: Lề trên: 3cm; Lề dưới: 2,5cm; Lề trái: 2,5cm; Lề phải: 2,5cm.
• Phải có các thông tin: 

• Tên đơn vị chủ quản và tên trường (căn giữa, phía trên)
• Tên đề tài (căn giữa)
• Họ và tên; Chức vụ; Đơn vị công tác (căn trái)
• Năm học (căn giữa, phía dưới)

Nhấn vào link để tham khảo và tải miễn phí các trang bìa mẫu đẹp: >>> Tại đây

2. Mục lục

Phần mục lục nhằm để người đọc biết được các phần nội dung nào nằm ở đâu, trang số bao nhiêu để họ tiện theo dõi và tra cứu, mục lục được trình bày như sau:

Tên phần/chương:………………………………………………………………….. trang

     Tên các mục lớn:…………………………………………………………………trang

          Tên các mục con:…………………………………………………………….trang

Cách sắp xếp mục: Số thứ tự các mục được đánh như sau:

1……………………………………………………………………………………………..trang    

     1.1………………………………………………………………………………………trang

          1.1.1………………………………………………………………………………..trang

3. Trình bày nội dung bài sáng kiến

Trình bày nội dung là một phần quan trọng bởi vì cách trình bày cũng ảnh hưởng đến điểm số của bài viết sáng kiến kinh nghiệm. Một bài viết vừa có nội dung hay vừa có cách trình bày đẹp sẽ đem lại cảm giác dễ chịu, thích thú cho người đọc.

– Số lượng trang của 1 bài Sáng kiến kinh nghiệm từ 10 trang đến 30 trang A4

– Quy cách định dạng trình bày nội dung như sau:

• Khổ giấy: Khổ giấy A4 chuẩn
• Kiểu chữ: Times New Roman
• Kích thước chữ: 13 – 14
• Dãn cách dòng: Khoảng cách 1.2 – 1.5 line
• Lề trên: 3,0 cm 
• Lề dưới: 2,0 cm
• Lề trái: 2,0 cm
• Đánh số trang: Đánh số trang ở giữa lề dưới

3 lưu ý cần nhớ khi làm sáng kiến kinh nghiệm:

• Danh từ tiếng Việt, nếu dịch ra tiếng nước ngoài thì phải có từ gốc tiếng Việt đi kèm.
• Chữ viết tắt thì phải có bảng danh mục từ viết tắt để giải thích.
• Bài viết sáng kiến kinh nghiệm phải vừa gửi bản cứng, vừa gửi bản file mềm cho Hội đồng chấm điểm.

Bài viết nhằm cung cấp thông tin đến quý thầy cô về hướng dẫn cách viết sáng kiến kinh nghiệm đạt điểm cao 2024 chi tiết nhất. Qua đây, Best 4 Team mong rằng thầy cô đã có thêm nhiều thông tin cần thiết để hoàn thành bài viết sáng kiến kinh nghiệm của mình. Chúc thầy cô nhiều sức khỏe và thành công!